نشان دین‌داری؛ به بهانه‌ی میلاد امام صادق

flower 12

    

نویسنده: سمیه حسینعلی (کارشناس مترجمی زبان انگلیسی؛ این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید)

    

به چه کسی دین دار می‌گویند؟

نشانه‌ی دین داری چیست؟

با چه کسی شراکت داشته باشیم؟ فرزندمان را به همسری کدام جوان در آوریم؟ کدام دوست را شفیق گرمابه و گلستان‌مان سازیم؟ به چه کسی اعتماد کنیم؟

آیا مردی که محاسن، بلند کرده یا خانمی که چادر بر سر نموده لزوما انسان دین داری است؟ آیا هر کس سجود و رکوع طولانی‌تری داشته باشد یا آیات بیشتری از کتاب خدا را حفظ کرده باشد، دین دارتر است؟

آیا شاخصه‌ای وجود دارد که دین دارِ حقیقی از مدّعی دین داری باز شناخته شود؟

اگر دوست دارید پاسخ این سوال‌ها را از زبان فرستاده‌ی خدا بشنوید با ما همراه شوید.

امام صادق – ششمین هدایتگر و جانشین پس از رسول خاتم – به مردم سفارش می‌کنند به واسطه‌ی زیادی نماز و روزه‌ی مردم گول نخورند و به رکوع و سجود طولانی آنها نگاه نکنند؛ چراکه ممکن است فردی این عبادات را تنها از سر عادت انجام دهد. بلکه صداقت و امانتداری آنها را در نظر بگیرند و به این دو شاخصه ایشان را بیازمایند.[1]

آری؛ در مکتب تربیتی اهل بیت علیهم السلام شاخصه‌ی دین داری تعهد و امانتداری؛ و صداقت و راستگویی است.

امین بودن خیلی چیزهای دیگر را هم درست می‌کند. امین که باشی نه تنها اموال مردم را به صاحبان‌شان باز می‌گردانی، بلکه هر حقی که از دیگری بر گردنت هست ادا می‌کنی. حق پدرت، مادرت، همسرت، فرزندت، همسایه‌ات، استادت، شاگردت، همکارت، بدنت ... و از همه‌ی اینها مهم‌تر حق خدای خودت را![2]

صادق بودن هم خیلی چیزها را درست می‌کند. مثلا چون نمی‌خواهی غیر راست بگویی سعی می‌کنی کار ناشایسته‌ای انجام ندهی که مجبور شوی حقیقت را از مادرت، همسرت، معلمت، رییست، دوستت، ... مخفی نگاه داری. و یا چون قرار است سر نماز بایستی و به خالق خود بگویی «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ»[3]؛ تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری می‌جوییم، حواست را بیشتر جمع می‌کنی. تلاش می‌کنی پول، شهوت، شیطان و همه‌ی پرستیدنی‌های دیگر را کنار بگذاری و تنها خدا را بپرستی تا وقتی می‌گویی «إِيَّاكَ نَعْبُد» دروغ نگفته باشی.

زن باشی یا مرد، پیر باشی یا جوان، مسیحی باشی یا زرتشتی، شیعه باشی یا سنی، هنگامی نزد خدا و خلقش صاحب عزت و اعتبار خواهی بود که صادق باشی و امانتدار.

روزگاری نه چندان دور، گروه اندکی به این دو خصلت شُهره بودند. مردم، مال و ناموس خویش را به دست ایشان می‌سپردند و با خیالی آسوده به سفر می‌رفتند. این، در حالی بود که مذهب و آیین آنها را قبول نداشتند و ایشان را رافضی (از دین خارج شده) می‌خواندند. مردم خوب می‌دانستند آنان که در مکتب جعفر بن محمد صادق تربیت شده‌اند به دلیل صداقت و امانت‌شان قابل اعتمادترین افراد هستند، حتی اگر مذهب‌شان با آنها یکی نباشد. «جعفری» که می‌گفتند مقصودشان افرادی بود که هم صادق بودند و هم امین؛ همان ها که زینت بودند برای جعفر بن محمد.

آیا من و تو نیز زینت جعفر صادق هستیم؟ آیا کلام امام جعفر صادق را فراموش نکرده‌ایم که فرمود «برای ما زینت باشید و مایه‌ی سرافکندگی ما نشوید»[4]؟ اگر فراموش نکرده‌ایم و اگر دوست داریم زینت هدایتگر خدا باشیم، صداقت و امانت را در هر حالی پیشه‌ی خود سازیم.

      

منبع: پایگاه علمی فرهنگی محمد (ص)

    



[1] . "لَا تَنْظُرُوا إِلَى طُولِ رُكُوعِ الرَّجُلِ وَ سُجُودِهِ فَإِنَّ ذَلِكَ شَیْ‏ءٌ اعْتَادَهُ فَلَوْ تَرَكَهُ اسْتَوْحَشَ لِذَلِكَ وَ لَكِنِ انْظُرُوا إِلَى صِدْقِ حَدِیثِهِ وَ أَدَاءِ أَمَانَتِه": [برای شناخت کسی] به‌ طول‌ ركوع‌ و سجود او نگاه نکنید زیرا [چه بسا] آن (رکوع و سجود طولانی) چیزی است که به‌ آن‌ عادت‌ كرده‌ است و اگر ترکش كند، وحشت‌ او را فرا می‌گیرد، بلکه به‌ راستگویی و اداء امانتش ‌بنگرید: کافی، ج 2، ص 105. ؛ و نیز می‌فرمایند: "لا تَغتَرّوا بِکَثرَهِ صَلاتِهِم وَلا بِصیامِهِم، فَإِنَّ الرَّجُلَ رُبَما لَهِجَ بِالصَّلاةِ وَالصَّومِ حَتّى لَو تَرَكَهُ استَوحَشَ، وَلكِنِ اختَبِروهُم عِندَ صِدقِ الحَدیثِ وأداءُ الأمانَةِ": فریب زیادی نماز و روزه مردم را نخورید، زیرا آدمى گاه چنان به نماز و روزه خو مى كند كه اگر آنها را ترك گوید، احساس وحشت مى كند، بلكه آنها را به راستگویى و امانتدارى بیازمایید: وسائل الشیعه، ج 19، ص 67. شبیه همین روایت را امام رضا علیه السلام نیز می‌فرمایند: "لا تَنْظُروا اِلى كَثْرَةِ صَلاتِهِم وَ صَوْمِهِم وَ كَثْرَةِ الحَجِّ وَالْمَعروفِ وَ طَنْطَنَتِهِم بِاللَّیلِ، وَلكِنِ انْظُرُوا اِلى صِدْقِ الحَدیثِ وَ اَداءِ الاَمانَةِ": به زیادى نماز و روزه و حج و نیكى و وِرد و ذكر شبانه مردم نگاه نكنید، بلكه به راستگویى و امانتدارى آنان بنگرید: عیون اخبار الرضا علیه ‏السلام، ج 1، ص 56، ح 197.

[2] . علاقمندان به آشنایی با حقوق دیگران می‌توانند به رساله‌ی حقوق امام سجاد علیه السلام مراجعه فرمایند.

[3] . قرآن کریم، سوره حمد، آیه 5.

[4] . "کونوا لَنا زَیْناً وَ لاتَکونوا عَلَیْنا شَیْناً": بحارالانوار، ج 65، ص 151.

logo test

ارتباط با ما